เชียงใหม่ – เบญจรงค์ขันโตก KC17ชวาริศ

เบญจรงค์ขันโตก เชียงใหม่
ชวาริศ อมาตยกุล รุ่น๑๗ มารายงานตัวแล้วค่ะ

101 หมู่ 15 บ้านทรายคำ ตำบลสุเทพ อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ 50200
โทรศัพท์ 053 – 804332, 081 – 6021556 โทรสาร 053 – 804330
e-mail : reservation@benjarongkhantoke.com
LINE ID : benjarongkhantoke

เบญจรงค์ขันโตกเชิญท่านชื่นชมความงามของศิลปะ และงานฝีมือแห่งล้านนาโบราณที่รอท่านอยู่ อิ่มเอมกับอาหารไทยล้านนารสเลิศ ดื่มด่ำบรรยากาศล้านนาที่จัดสรรไว้อย่างประณีต และเพลิดเพลินไปกับการแสดงแห่งยุคล้านนาอันวิจิตร โดยเบญจรงค์ขันโตกจัดจัดพิธีแห่งแห่โตกเพื่อนำขันโตกเข้าสู่พิธีจัดเลี้ยงซึ่งใช้ในการต้อนรับแขกบ้านแขกเมืองของเจ้านายฝ่ายเหนือในสมัยโบราณ ปัจจุบันนิยมแห่เพื่อต้อนรับแขกผู้มีเกียรติที่มาเยือนนครล้านนา

ขันโตก คือ ภาชนะลักษณะกลมเหมือนถาดใช้วางสำรับอาหาร มีฐานตั้งยกสูงขึ้นเรียกว่าเชิง ขันโตกเป็นภาชนะที่นิยมใช้กันในแถบภาคเหนือของประเทศไทยซึ่งเป็นถิ่นฐานดั้งเดิมของชาวล้านนา บางครั้งคนเหนือก็จะเรียกขันโตกว่า “โตก” หรือ “สะโตก” ขันโตกส่วนใหญ่ทำมาจากไม้สักนำมากลึงให้ได้รูปเสร็จแล้วก็ทำเชิงเข้ารับเป็นฐาน ขั้นตอนสุดท้ายจึงนำมาลงชาด เมื่อชาดแห้งแล้วก็นำมาใส่สำรับอาหารได้

โดยทั่วไป “ขันโตก” สามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภท ตามขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของขันโตก ได้แก่

1. ขันโตกหลวง สร้างขึ้นจากไม้ขนาดใหญ่ มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 25 – 50 นิ้ว นิยมใช้กันในราชสำนัก คุ้ม วังของเจ้านายฝ่ายเหนือเพื่อให้เหมาะสมกับยศศักดิ์เป็นที่เชิดหน้าชูตาเมื่อยามจะต้องเลี้ยงอาหารแขกบ้านแขกเมือง นอกจากนี้ยังมีการใช้ขันโตกหลวงภายในวัดวาอารามโดยทั่วไป เนื่องจากชาวไทยล้านนามีศรัทธาต่อพุทธศาสนาอย่างแรงกล้า อาหารซึ่งนำไปถวายเลี้ยงพระภิกษุสงฆ์ล้วนแล้วแต่เป็นของดีมีปริมาณมาก ผู้คนจึงนิยมทำขันโตกหลวงไปถวายวัด

2. ขันโตกฮาม เป็นขันโตกซึ่งมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 17 – 24นิ้ว (ฮาม แปลว่า ขนาดกลาง) มักใช้กันในบ้านของครอบครัวขนาดใหญ่ เช่น คหบดี เศรษฐี เป็นต้น

3. ขันโตกหน้อย ขันโตกขนาดเล็กซึ่งมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 10 – 15 นิ้ว นิยมใช้ในครอบครัวเล็กๆ เช่น คู่แต่งงานใหม่ หรือ ผู้ที่รับประทานอาหารคนเดียว
ดังนี้แล้ว…..การจะเลือกใช้ขันโตกประเภทใดจึงขึ้นอยู่กับความเหมาะสมของแต่ละครอบครัวและบริบทแวดล้อมต่างๆ

สำรับอาหารในประเพณีการเลี้ยงขันโตกนั้นมักจะประกอบไปด้วยอาหารคาวหวาน 6 – 7 อย่าง ซึ่งอาหารแต่ละอย่างก็จะเป็นอาหารท้องถิ่นของภาคเหนือ เช่น แคบหมู น้ำพริกอ่อง น้ำพริกหนุ่ม แกงฮังเล ข้าวนึ่ง ขนมปาด ข้าวแตน เป็นต้น…..บางครั้ง…..เจ้าภาพผู้จัดการเลี้ยงขันโตกบางแห่งจะตระเตรียม “มูลีขี้โย” ซึ่งเป็นบุหรี่ที่คนเหนือนิยมสูบเอาไว้ให้กับแขกผู้มาเยือนด้วย (ในปัจจุบัน…..ผู้จัดงานเลี้ยงขันโตกส่วนใหญ่จะไม่นิยมตระเตรียม “มูลีขี้โย” เอาไว้ให้แขกเหรื่ออีกต่อไปแล้ว เนื่องจากการสูบบุหรี่อาจรบกวนสุขภาพของผู้อื่นซึ่งนั่งร่วมวงขันโตกอยู่ได้ครับ)